SAĞLIK HİZMETLERİ ALANI
1. ÖĞRETİM PROGRAMININ AMAÇLARI
Sağlık Hizmetleri alanında verilen eğitim ile ebe yardımcılığı, hemşire yardımcılığı ve sağlık bakım teknisyenliği dallarının kazandırdığı bilgi becerilerle, sağlık kurum ve kuruluşlarında sağlık profesyonellerine yardım ederek sağlık hizmeti sunmayı amaçlamaktadır.
Artan nüfus, sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların değişmesi karşısında sunulan sağlık hizmetlerinin çeşitliliğinin artması, beklenen hizmetin sunumunda sağlık profesyonelinin iş yükünü artırmıştır.
Ülkemizde sağlık sektöründe sunulan hizmetlerin gelişmesi, sağlık hizmetlerinden beklentilerin değişmesi ile sağlık profesyoneli nezaretinde yardımcı olarak çalışan ve ayrıca hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile ilgili sağlık hizmetlerine ulaşımda yardımcı olan ve refakat eden sağlık teknisyenlerine ihtiyaç duyulmuştur.
Sağlık Hizmetleri Alanı Çerçeve Öğretim Programı’nda;
1. Ebe Yardımcılığı,
2. Hemşire Yardımcılığı,
3. Sağlık Bakım Teknisyenliği dalları yer almaktadır.
Bu doğrultuda Sağlık Hizmetleri alanı ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır.
Bu programı tamamlayan öğrenciye;
- Yeni çağ becerileri ve tasarım odaklı düşünme yaklaşımı doğrultusunda “meslek etiği ve ahilik, iş sağlığı ve güvenliği, teknolojik gelişmeler ve endüstriyel dönüşüm, çevre koruma, girişimci fikirler, iş kurma ve yürütme, fikrî ve sınai mülkiyet hakları” konularında mesleki gelişim sağlayacak beceriler kazanma,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak fiziksel ortamı hastaya uygun hâle getirme, hasta ile ilgili nakil işlemleri, biyolojik örnek nakil işlemleri yapma, bakım hizmetlerinin yürütülmesinde sağlık profesyoneline yardım etme,
- İnsan vücudunun yapısını, işleyişini ve tıbbi terimleri ayırt etme, ile ilgili ortak bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra;
Ebe Yardımcılığı Dalında;
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak aseptik uygulamalar temel ilk yardım, hasta/yaralı taşıma ve kişisel bakım uygulamalarını yapma,
- Kişinin durumuna uygun beslenme ve beslenme ilkelerini açıklama,
- Sağlık hizmetlerinde; kişiler, toplumsal gruplar, hasta, hasta yakını ve engelli bireylerle etkili iletişim kurma ve sağlık bakanlığı mevzuatına göre sağlık hizmetleri personel yönetimi, mesleki mevzuat ve mobbing uygulamalarını açıklama,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda enfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alma,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kadın doğum, kadın hastalıkları ve aile planlaması, yenidoğan ve çocuk sağlığı ile ilgili uygulamalarda ebe/hemşireye yardım etme,
- Sistemlere göre hastalıkları ayırt etme,
- Psikoloji temel kavramlarını açıklama, afet ve travmalarda psikolojik destek sağlama,
- Farmakoloji ile ilgili temel kavramları, ilaçların farmasötik şekillerini, veriliş yollarını, sistemlere etkili ilaçları ve kemoterapötik ilaçları ayırt etme ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır.
Hemşire Yardımcılığı Dalında;
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak aseptik uygulamalar temel ilk yardım, hasta/yaralı taşıma ve kişisel bakım uygulamalarını yapma,
- Kişinin durumuna uygun beslenme ve beslenme ilkelerini açıklama,
- Sağlık hizmetlerinde; kişiler, toplumsal gruplar, hasta, hasta yakını ve engelli bireylerle etkili iletişim kurma ve sağlık bakanlığı mevzuatına göre sağlık hizmetleri personel yönetimi, mesleki mevzuat ve mobbing uygulamalarını açıklama,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda enfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alma,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak ameliyathane, reanimasyon ve yoğun bakım ünitelerinin hazırlanmasında, özel tanı ve tedavi amaçlı ünitelerde, diyaliz, yanık, transplantasyon ünitelerinde yapılan uygulamalar ile diğer teşhis ve tedavi uygulamalarında sağlık profesyoneline yardım etme,
- Sistemlere göre hastalıkları ayırt etme,
- Psikoloji temel kavramlarını açıklama, afet ve travmalarda psikolojik destek sağlama,
- Farmakoloji ile ilgili temel kavramları, ilaçların farmasötik şekillerini, veriliş yollarını, sistemlere etkili ilaçları ve kemoterapötik ilaçları ayırt etme ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır.
Sağlık Bakım Teknisyenliği Dalında;
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak aseptik uygulamalar ,temel ilk yardım, hasta/yaralı taşıma ve kişisel bakım uygulamalarını yapma,
- Kişinin durumuna uygun beslenme ve beslenme ilkelerini açıklama,
- Sağlık hizmetlerinde; kişiler, toplumsal gruplar, hasta, hasta yakını ve engelli bireylerle etkili iletişim kurma ve sağlık bakanlığı mevzuatına göre sağlık hizmetleri personel yönetimi, mesleki mevzuat ve mobbing uygulamalarını açıklama,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda enfeksiyon hastalıklarından korunmak için enfeksiyon etkenleri ve bulaşma yollarını ayırt ederek enfeksiyon kontrol önlemlerini alma,
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak klinik laboratuvar çalışmalarında, mikrobiyoloji, biyokimya, hematoloji, patoloji, radyoloji, ameliyathane, reanimasyon ünitelerinde, anestezi ve reanimasyon uygulamalarında, tanı ve tedavi amaçlı işlemlerde sağlık profesyoneline yardım etme,
- Sistemlere göre hastalıkları ayırt etme,
- Psikoloji temel kavramlarını açıklama, afet ve travmalarda psikolojik destek sağlama,
- Farmakoloji ile ilgili temel kavramları, ilaçların farmasötik şekillerini, veriliş yollarını, sistemlere etkili ilaçları ve kemoterapötik ilaçları ayırt etme ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır
2. PROGRAMIN SÜRESİ
Alan programının toplam eğitim süresi 4 öğretim yılı olarak planlanmıştır.
3. REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR
Program hazırlanırken eğitimle ilgili mevzuatın yanı sıra aşağıda yer alan referans doküman ve dayanaklar dikkate alınarak programın bileşenlerine yansıtılmıştır.
- ISCED-F sınıflaması
- 4857 sayılı İş Kanunu
- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
- 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
- 557 Nüfus Plânlaması Hakkında Kanun
- 2827 Sayılı Nüfus Planlaması Hakkinda Kanun
- 1219 sayılı Tababet ve ŞuabatıSan’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun
- 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK
- İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
- İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik
- İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik
- Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik
- Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
- Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği
- Hasta Hakları Yönetmeliği
- Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyansve Kontrol Esasları Yönetmeliği
- Sağlık Hizmeti Kalitesinin Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik
- Uluslar Arası Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği
- İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği
- İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
- Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
- Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik
- Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği
- Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
- 2013 yılı Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi
- Sağlık Bakanlığı Yenidoğan Bakım Standartları Genelgesi
- Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliği
- Sağlık Bakanlığı 2011 Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi
- WHO, UNICEF, AHA Temel Yaşam Rehberi
- ERC Temel Yaşam Rehberi
- Sağlık Bakanlığı Riskli Gebelik Rehberi
- Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi 10
- Sağlık Bakanlığı Ulusal Aile Planlaması Rehberi
- Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi (HEKK) İzolasyon Önlemleri Kılavuzu